Śliwowica – alkoholowe tajemnice Bałkanów i Polski
Brandy ze śliwek, okowita czy, jak mówią na Bałkanach, rakija – te wszystkie nazwy opisują jedno. Bo to nie tylko alkohol o mocy do 70%, ale też ważny element tradycji i kultury narodów Europy Środkowej i Wschodniej. Te narody potrafią docenić kunszt, pasję i czas poświęcane na produkcję śliwowicy. Szczególnie znaną jej wersją jest polska śliwowica łącka. Jak jest produkowana, skąd pochodzi i jakie ma zastosowanie?
Śliwowica – wskazówki lokalizacyjne
Europejska tradycja produkcji śliwowicy jest głęboko zakorzeniona na Wschodzie i w Centrum kontynentu. Największa produkcja skupia się na Bałkanach – zwłaszcza w Bułgarii, Chorwacji i Bośni. Tam śliwowicę nazywa się również rakija. Niczego nie ujmując samogonowej tradycji krajów takich jak Słowacja, Słowenia, Austria czy Szwajcaria, szczególnie interesującą pozycję zajmuje Polska ze swoją słynną śliwowicą łącką.
Te szyderczo alkoholowe starania zostały docenione w 2005 roku, kiedy to śliwowica łącka zdobyła w Minnesocie tytuł najlepszego trunku w swojej klasie. To samo roku ustanowiono ją również Produktem Tradycyjnym w kategorii napoje.
Śliwowica łącka – polska perła śliwkowej tradycji
Śliwowica Łącka, zwaną również krasilicą, to unikatowy fenomen polskiej kultury alkoholowej. Mimo iż niegdyś była produkowana na nielegalnych destylarniach, obecnie jest legalnie produkowana w miejscowości Łącko.
Gmina Łącko, znana jako stolica krainy sadów, położona w malowniczym otoczeniu Dunajca, oferuje 51% terenu jako użytki rolne. Rośnie tam wiele wiekowych sadów, a zbiór jabłek, śliwek i wiśni może zapełniać obszar o powierzchni do jednego hektara.
Historia śliwowicy łąckiej
Śliwowica łącka była produkowana niegdyś przez gorzelnię Samuela Grossbarda, działającą w latach 1882-1912, gdzie rolę gorzelnika pełnił Salomon Goldchein. Do II RP, produkcja śliwowicy była wysoce indywidualnym procesem, a przed drugą wojną światową roczna produkcja takiego alkoholu mogła dochodzić do około 20.000 litrów.
Podczas okupacji budynki gorzelni uległy uszkodzeniu. W okresie PRL indywidualna produkcja śliwowicy została zakazana. Przemysł Bielsko-Biała przejął jej produkcję. Wszystko się zmieniło w 1989 roku, kiedy to urząd konserwatora zabytków uznał śliwowicę łącką za niematerialne dziedzictwo kultury narodowej. W roku 2005, śliwowica została wpisana na listę Produktów Tradycyjnych.
W 2011 roku, Stowarzyszenie Łącka Droga Owocowa i Urząd Gminy Łącko zastrzegły znak towarowy Śliwowicy Łąckiej. Powstała specjalna kapituła, która nadaje prawo do używania nazwy śliwowicy producentom z terenu gminy łącko.
Obecnie, Tłocznia Maurera jest jedynym legalnym producentem śliwowicy na terenie gminy Łącko.
Proces produkcji śliwowicy
Śliwowica wytwarzana jest z miazgi pozbawionych pestek śliwek. Po kilkunastodniowej fermentacji, następuje dwukrotne destylacja w aparacie miedzianym. Mocno alkoholowy destylat dojrzewa w dębowych beczkach czasem nawet kilka lat. Z około 15 kg śliwek powstaje litr śliwowicy.
Cena śliwowicy
Ceny śliwowicy w Polsce wahają się od 20 do 160 zł za butelkę. Istotnymi czynnikami wpływającymi na jej wartość są: region produkcji alkoholu, jakość użytych składników, pozycja producenta i jego renoma.
Wypróbuj samodzielne wytwarzanie śliwkowego trunku!
Aby stworzyć domową imitację śliwowicy, potrzebne są: dojrzałe śliwki, cukier, spirytus i duże naczynie. Następnie, śliwki należy odkryć ze skaz, wypestkować i zalać spirytusem. Następnie naczynie z owocami powinno leżeć w ciemnym miejscu przez około 2 miesiące. Po tym czasie, ciecz odcedza się do innego naczynia, a do odrzuconych śliwek dodaje się cukier. Po kolejnych dwóch miesiącach, powstały roztwór łączy się z wcześniej odcedzonym trunkiem. Taki napój butelkuje się i pozostawia na pół roku. Po tym okresie, nalewka jest gotowa do spożycia.
Mityczne spożycie śliwowicy
Tradycyjnie, śliwowicę pija się czystą, bez żadnych dodatków. Alkohol ten jest szczególnie zdradliwy ze względu na swoją wysoką zawartość procentu. Alternatywą dla czystej śliwowicy, jest jej wersja po góralsku, czyli dodawana do herbaty. Taki napój ma doskonałe działanie rozgrzewające. Osoby preferujące lżejsze alkohole, mogą spróbować drinka na bazie śliwowicy.
